Khối ngoại là ai
Khối ngoại được sử dụng để chỉ các nhà đầu tư nước ngoài đăng ký mở tài khoản và tham gia giao dịch tại thị trường chứng khoán Việt Nam. Khối ngoại có thể là cá nhân, tổ chức hoặc các quỹ đầu tư nước ngoài như Vinacapital VietNam(VOF), VietNam Holding Limited, VietNam Equity Fund, v.v.
Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, thông tin về khối ngoại sẽ được Sở Giao dịch Chứng khoán thống kê và công khai số liệu cho tất cả nhà đầu tư.
Các lý do cần quan tâm giá trị giao dịch của khối ngoại trên các cổ phiếu thuộc danh mục VN30-Index:
-
Dòng tiền bền vững. Khối ngoại ở đây có thể hiểu là các quỹ ETF hoặc các quỹ đầu tư Đài Loan, Trung Quốc, Hàn Quốc, Âu, Mỹ. Các dòng tiền này thường đủ lớn và di chuyển chậm chạp, do đó dòng tiền này thường có xu hướng bền vững trong một khung thời gian ngắn và thông tin về xu hướng mua ròng hoặc bán ròng của khối ngoại có thể giúp nhà giao dịch thuật toán hạn chế được rủi ro và tăng lợi nhuận kỳ vọng.
-
Dòng tiền lớn. Thực tế là dòng tiền trong các ETF và các quỹ vào Việt Nam vẫn rất khiêm tốn nhưng với quy mô thị trường còn rất nhỏ, dòng tiền khối ngoại xét theo tính tương đối luôn chiếm một tỷ trọng đáng kể trong khối lượng giao dịch hàng ngày tại thị trường Việt Nam.
-
Dòng tiền chuyên nghiệp. Với rất nhiều rào cản kỹ thuật, thị trường Việt Nam hiện chưa mở cửa cho đại đa số nhà đầu tư quốc tế mà chỉ một phần nhỏ những nhà đầu tư hoặc quỹ đầu tư chuyên nghiệp. Do đó, có thể hiểu động thái giao dịch của khối ngoại là dấu hiệu kỳ vọng của một nhóm nhà đầu tư chuyên nghiệp.
-
Dòng tiền dài hạn. Nhà đầu tư nước ngoài thường có xu hướng mua và nắm giữ hơn là giao dịch ngắn hạn hoặc giao dịch trong ngày. Do đó, giao dịch của khối ngoại thường đưa thị trường về các mức định giá cân bằng mới. Dù chiếm tỷ trọng nhỏ trong khối lượng giao dịch nhưng xét trên dòng tiền đầu tư dài hạn và bỏ qua các giao dịch ngắn hạn, tỷ trọng giá trị giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài là đủ lớn để tạo nên tác động đến thị trường chứng khoán Việt Nam.
-
VN30 là tài sản cơ sở của hợp đồng tương lai. Dù basic (khoảng lệch giữa VN30F và VN30) có thay đổi liên tục trong kỳ nhưng bắt buộc hội tụ về 0 vào ngày đáo hạn, do đó khối ngoại với đặc trưng ưu tiên giao dịch các cổ phiếu có vốn hóa lớn trong rổ cổ phiếu VN30 sẽ có tác động trực tiếp lên thị trường chứng khoán phái sinh.
-
Dòng tiền mô phỏng. Một số nhà đầu tư trong nước dựa vào dữ liệu giao dịch nhà đầu tư nước ngoài để ra quyết định và thường có khuynh hướng giao dịch theo khối ngoại, nghĩa là khi nhận thấy khối ngoại giao dịch ròng khối lượng lớn đột biến, họ cũng hành động theo và làm tăng hiệu ứng tạo xu hướng của khối ngoại.
Intel Center cung cấp 2 biểu đồ chuyên biệt (hình 25, 26) liên quan đến giao dịch của khối ngoại, tập trung vào nhóm cổ phiếu trong danh mục VN30-Index và hợp đồng tương lai chỉ số VN30F.
Lũy kế vị thế VN30F của khối ngoại
Hình 25 dưới đây mô phỏng biểu đồ lũy kế vị thế VN30F của khối ngoại cùng với thông tin số lượng hợp đồng đã mua và bán hàng ngày của khối ngoại.
Ví dụ, tại ngày 09/9/2022, khối ngoại đang nắm giữa tổng cộng 14.512 vị thế mua, cụ thể bao gồm 8.465 hợp đồng VN- 30F1M, 5.494 hợp đồng VN30F2M, 447 hợp đồng VN30F1Q và 106 hợp đồng VN30F2Q.
Thông qua chỉ số này, có thể dự đoán một phần định hướng giao dịch của khối ngoại bởi vì khối ngoại có thể mua hợp đồng phái sinh trước và mua chứng khoán cơ sở sau nhằm hạn chế việc lệch giá. Ví dụ trên, khối ngoại đang giữ 14.512 vị thế mua với giá VN30F ở mức 950 điểm tương đương giá trị 1 hợp đồng tương lai là 95 triệu VNĐ. Giả định 70% số hợp đồng tương lai đang nắm giữ này nhằm mục tiêu bảo toàn giá mở vị thế chứng khoán cơ sở, có thể ước tính khối ngoại sẽ mua ròng trên thị trường Việt Nam là:
70% x 14.512 x 95.000.000 = 965 (tỷ VNĐ)
Dựa vào số ước tính này, sẽ có thêm thông tin để đưa ra quyết định đầu tư.
Giá trị giao dịch cổ phiếu VN30 của khối ngoại
Hiện nay, trên thị trường chứng khoán Việt Nam, thống kê giao dịch khối ngoại được hiểu là giá trị giao dịch thuần trên toàn thị trường Việt Nam. Tuy nhiên, đối với các nhà giao dịch trên thị trường chứng khoán phái sinh, giá trị giao dịch trên VN30 có rất nhiều ý nghĩa tính toán so với giá trị giao dịch ròng trên VN-Index.
ALGOTRADE xây dựng biểu đồ "giá trị giao dịch cổ phiếu VN30 của khối ngoại" (mô phỏng ở hình 26) để cung cấp số liệu giao dịch theo thời gian thực của khối ngoại trên VN30.
Biểu đồ này còn có giá trị dự đoán trong tương lai bởi vì khối ngoại thường có hành vi giao dịch cổ phiếu khá ổn định trong thời gian dài. Ví dụ, khi khối ngoại đảo chiều từ bán ròng sang mua ròng mạnh như giai đoạn từ 01/11/2022 đến 18/11/2022, nhà đầu tư có thể mong đợi xu hướng mua ròng sẽ kéo dài trong nhiều tháng nếu giá trị trường không thay đổi nhiều.
Top cổ phiếu thay đổi tỷ lệ sở hữu khối ngoại
Xếp hạng 05 cổ phiếu được khối ngoại mua vào và bán ra nhiều nhất so với room khối ngoại của từng cổ phiếu. Công thức tính tỷ lệ thay đổi như sau:
(Số lượng mua – Số lượng bán)/(Room khối ngoại х Tổng số cổ phiếu)
Kết quả là giá trị tương đối thể hiện động thái của khối ngoại đối với từng cổ phiếu hay doanh nghiệp riêng lẻ. Nhà giao dịch có thể tận dụng các dữ liệu này để xác định xu hướng giao dịch ròng của khối ngoại.
Top cổ phiếu thay đổi tỷ lệ sở hữu khối ngoại sẽ có giá trị cao nhất khi được xem xét trong các khoảng thời gian một tuần (5 ngày) hoặc một tháng (20 ngày). Giá trị này khi xem xét trong ngày hoặc ở kỳ hạn dài hơn thường mang tính chất tham khảo và không có nhiều giá trị thông tin.